نظریه مطابقت صدق راسل، به موازات تحولات وی

Authors

مرتضی قرایی

عبدالله نصری

abstract

در این مقاله تلاش کرده­ایم نظریّة مطابقت راسل را با توجّه به تحوّلات فیلسوف در طول حیات فکری­اش، در آثار فراوان او مورد پژوهش قرار داده، تحلیل و در مواردی نقد کنیم. تغییر در نظریّة صدق او، به دنبال تغییراتی است که در نظریّة باور وی رخ داده است. زمانی که او باور را گرایشی ذهنی می­دانست که معطوف به قضایا است، بر آن بود که صدق و کذب، صفات تعریف ناپذیر قضایا است. اما زمانی که به این اندیشه دست یافت که باور نسبتی است بین ذهن و چندین شیء و متعلّق، روایت دیگری از مطابقت را اختیار کرد. بعدها، زمانی که او قضایا را به محتوای باورها برگرداند، سرانجام بر آن شد که نظریّة مطابقت را به دقیق­ترین معنای کلمه حفظ کند. در پی آن، نظریّة دیگری اختیار کرد که بر طبق آن، قضیّة موجبه از نوع مشاهدتی، در صورتی صادق است که با قرار دادن معنای هر یک از واژه­ها به جای آن، به یک امر واقعی بینجامد. در این پژوهش نشان داده­ایم که این فیلسوف، با همة فراز و نشیب­ها، در دوره­های تطوّر اندیشة فلسفی­اش، همواره به نظریّة مطابقت پای­بند و وفادار بوده است و در هر دوره، روایتی از آن نظریّه را هماهنگ با منظومة فکری­اش در آن دوره، به دست داده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بحث در نظریه های صدق مطابقت و سازگاری

مقاله حاضر با توجه به اهمیت دوگانه و مضاعف بحث صدق،هم به لحاظ تاثیر و جنبه تعیین کننده آن در فلسفه هایی که آن ها راملاک قرار داده اند و هم به لحاظ بحث مستقل دراین موضوعات،نظریات مختلف صدق را بیشتر از جنبه تحلیلی مورد بررسی قرار داده است.دو دیدگاه مطابقت و سازگاری تاحدامکان به نحو مشروح و تحلیلی مورد دقت قرار گرفته و در تقابل آن ها نظریه مطابق پذیرفته شده است.درعین حال،لوازم هر دیدگاه استخراج شد...

full text

بررسی و نقد نظریه مطابقت صدق

نظریه مطابقت صدق که از دیرباز مورد توجه بوده به این پرسش باید پاسخ دهد که چه عناصری از زبان و چه عناصری از جهان واقع با یکدیگر مطابقت حاصل می نمایند، و از طرف دیگر منظور از مطایقت چیست؟

15 صفحه اول

بررسی تطبیقی نظریه مطابقت در حکمت متعالیه و فلسفه راسل

نظریه مطابقت صدق از قدیمی¬ترین نظریه¬ها در بررسی ملاک صدق گزاره¬ها و شناسایی حقیقت است که صدق گزاره را به مطابقت مدلول قضیه با محکی آن (واقع) می¬داند. انتقادات متعددی از سوی شکاکان، نسبی¬گرایان، ایده¬آلیستها و عملگرایان و سایر معرفت شناسان از نظریه مطابقت ارائه شده و نظریات بدیلی به عنوان رقیب نظریه مطابقت صدق مطرح شده است از جمله نظریه تلائم که بیشتر از سوی فیلسوفان ایده¬آلیست مطرح شده است، نظ...

15 صفحه اول

بحث در نظریه های صدق مطابقت و سازگاری

مقاله حاضر با توجه به اهمیت دوگانه و مضاعف بحث صدق،هم به لحاظ تاثیر و جنبه تعیین کننده آن در فلسفه هایی که آن ها راملاک قرار داده اند و هم به لحاظ بحث مستقل دراین موضوعات،نظریات مختلف صدق را بیشتر از جنبه تحلیلی مورد بررسی قرار داده است.دو دیدگاه مطابقت و سازگاری تاحدامکان به نحو مشروح و تحلیلی مورد دقت قرار گرفته و در تقابل آن ها نظریه مطابق پذیرفته شده است.درعین حال،لوازم هر دیدگاه استخراج شد...

full text

نظریة مطابقت در صدق و پارادکس دروغگو

پژوهش حاضر پس از ملاحظة تعاریف مختلف از نظریة مطابقت در صدق از ارسطو و حکیمان مسلمان تا منطق دانان جدید غرب، به طرح اشکالات عمده ترین چالش با آن یعنی شبهة دروغگو می پردازد. منطق دانان و حکیمان مسلمان از جمله تفتازانی، دوانی و صدر الدین دشتکی، راههای مختلفی در این مقام ارائه کرده اند. در میان منطق دانان غربی نیز راه حل راسل و نظریة مراتبی زبان آلفرد تارسکی از معروفترین راه حلهای معاصر برای حل شب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)

Publisher: دانشگاه امام صادق (ع)

ISSN 2228-6578

volume 7

issue 2 2012

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023